Met een ZE worden zoveel welwillende partners verschrikkelijk tekortgedaan.
Ik vind het oprecht heel naar voor mensen als hun partner met autisme er niet voor ze kan zijn of dat er veel heftigs richting hen voorvalt. Het leven als partner-van kan enorm ingewikkeld zijn, net als dat van de autistische partner zelf. Autisme in de relatie kan voor beiden een uitdaging zijn. En dat is voor sommige koppels zacht uitgedrukt…
Op veel plekken wordt helaas erg veralgemeniseerd. ZE, alsof iedereen met autisme hetzelfde is. Daar gruwel ik van. Als je tegen problemen aanloopt, zegt dat iets over jóuw autistische (ex-)partner, niet over álle autistische partners. Het zegt iets over jullie relatie, niet over een anders relatie of huwelijk. Je kunt mijns inziens dus nooit over ZE als in 1 grote groep praten.
Er zijn veel mensen, waaronder m’n eigen man, die keihard hun best doen om overeind te blijven in deze onbegrijpelijke wereld en die er ook voor hun partner kunnen zijn. Deze hardwerkende partners zouden niet weggezet moeten worden alsof ZE in z’n algemeenheid geen relatie kunnen onderhouden. Natuurlijk zijn er partners die het niet kunnen, maar dat geldt niet voor iedereen. ZE bestaat in deze echt niet.
Ook andersom kom ik het heel regelmatig tegen. Dat de zogenoemde neurotypische mens als in 1 groep wordt weggezet door iemand met autisme. Ook daar geldt, niet iedere neurotypical is hetzelfde. Ik doe namelijk, net als mijn man, ook enorm mijn best om inzicht te krijgen in hoe zijn brein werkt en kan naar mezelf en m’n eigen aandeel kijken. Samen doen we ons best om onszelf, elkaar en onze verschillende manieren van ‘bedraad zijn’ beter te begrijpen en naar elkaar toe te bewegen. Ook ik word dus liever niet onder een ZE afgeserveerd.
Als we respect over en weer willen bevorderen, zou het helpen om niet iedereen die anders is over die generaliserende kam te halen. Ieder mens is uniek. Met of zonder autisme, met of zonder wat dan ook. Je bent een individu. Een individu met een rugzakje vol persoonlijke ervaringen. Een relatie is een wisselwerking tussen 2 van die unieke individuen en 2 unieke rugzakjes, wat maakt dat geen 2 relaties gelijk zijn.
Dat iemand een keer ZE gebruikt, begrijp ik overigens prima. Het is spreektaal, dat gebeurt. De manier waarop en in welke context, daar zit voor mij wel een groot verschil. Het zal waarschijnlijk niet verbazen dat ik ZE vooral in een negatieve context zie…
Ik begrijp het ook prima als je ondanks alles de knoop doorhakt en voor jezelf kiest. Of je nu de partner met of de partner zonder autisme bent. Ondanks alles wat iemand ervoor gedaan heeft, lukt een relatie niet altijd.
Gelukkig zijn er ook veel relaties die het wél redden. Zoals de onze. Als je de ander maar niet als een ZE ziet, want daarmee snijd je onbewust en ongemerkt veel mogelijkheden af.
-Jolanda Hoenjet-de Jong-